تعریف علمی چاقی
امروزه در جوامع توسعه‌یافته و نیز درحال توسعه به دلایل مختلف مثل عدم تحرک زیاد و استفاده از غذاهای ناسالم چاقی به یک معضل جدی تبدیل شده، به‌طوری‌که امروزه مسئله چاقی به مشکل اصلی خیلی از افراد این جوامع تبدیل شده و بسیاری از مردم برای درمان چاقی انواع روش‌های علمی و غیرعلمی را امتحان میکنند. در این مقاله به انواع چاقی و دلایل مختلف آن و نیز روش‌های گوناگون درمان و پیشگیری از چاقی می‌پردازیم .
تعریف علمی چاقی
از نظر علمی تشخیص اینکه چه کسی چاق است و چه کسی نیست کار دشواری نیست، کافی است وزن و قدتان را با نمودار BMI مقایسه‌کنید تا به شما بگوید چاقید یا نه. این نمودار از دو محور عمودی و افقی تشکیل شده که محور عمودی مربوط به قد و محور افقی مربوط به وزن است. کاری که میکنید این است که از محل وزنتان خطی عمودی و از محل قدتان هم خطی افقی رسم میکنید و نقطه تقاطع این خطوط به شما می‌گوید که در چه وضعیتی هستید.
برای مثال اگر وزن شما 90 کیلوگرم و قدتان 180 سانتی‌متر باشد آنوقت شما در دسته افراد دارای اضافه‌وزن قرار می‌گیرید. البته باید گفت بر این روش اشکالاتی هم وارد است ازجمله اینکه BMI عوامل تاثیرگذاری مانند سن، جنس، قومیت و توده عضلانی را درنظر نمی‌گیرد و نیز تفاوتی بین چربی و عضله یا تراکم استخوانی قائل نمیشود. بااینحال هنوز هم BMI از اعتبار خوبی برخوردار است.
عوامل چاقی
درمورد دلیل چاق شدن افراد معمولا عوامل بسیاری را ذکر میکنند مثلاً: ژنتیک، عادات غذایی، متابولیسم، هورمون، سبک زندگی و ...، ولی به عنوان یک تعریف ساده چاقی هنگامی اتفاق می‌افتد که شما از میزان کالری‌ای که بدنتان میتواند بسوزاند بیشتر دریافت میکنید و بدن چاره‌ای جز ذخیره این کالری اضافی به صورت چربی ندارد. بااینحال نمی‌توان تاثیر ژنتیک و وراثت را در چاقی نادیده گرفت چون عواملی مانند میزان کارایی بدن شما در تبدیل غذا به انرژی، اشتها و میزان چربی‌سوزی بدن هنگام ورزش همگی ارثی هستند و شما هیچ نقشی در آنها ندارید.
برخی بیماری‌ها نیز یا به‌صورت مستقیم یا به صورت غیرمستقیم در چاقی نقش دارند، مثلاً بیماری‌هایی مانند سندروم پرادر-ویلی و سندروم کوشینگ به صورت مستقیم در چاقی موثرند. مشکلی مثل آرتروز هم به دلیل کاهش فعالیتی که به‌دنبال دارد میتواند درنهایت باعث چاقی شود. همچنین برخی از داروهای ضدافسردگی، داروهای ضدتشنج، داروهای ضدروان‌پریشی و داروهای دیابت هم در چاقی موثر هستند.
مسائل اجتماعی و اقتصادی هم در چاقی بی‌تاثیر نیستند، فردی را درنظر بگیرید که به‌دلیل ناتوانی مالی از تامین غذاهای پروتئینی و سالم برای خانواده خود عاجز است و این خانواده مجبور است در بیشتر وعده‌های غذایی خود نان زیاد بخورد، همانطور که می‌دانید نان یکی از چاق‌کننده‌ترین مواد غذایی است و درنتیجه این خانواده صرفاً به‌خاطر عدم تمکن مالی دچار چاقی میشوند که با تصور عموم مردم که فکر میکنند چاقی برای طبقه مرفه جامعه است، در تضاد است.
یکی دیگر از عوامل تاثیرگذار بر روی چاقی سن است. هرچه که سن شما بالاتر میرود به دلایل مختلف مانند کاهش فعالیت و تغییرات هورمونی شما بیشتر مستعد چاقی می‌شوید.
از عوامل دیگر در چاقی میتوان به بارداری، ترک سیگار، کمبود خواب، فشار روحی، باکتری‌های روده و نیز چاق شدن و لاغرشدن های متوالی.
عوارض چاقی
احتمال بروز برخی بیماری‌ها در افراد چاق بیشتر از افراد معمولی است. بیماری‌هایی مانند: بیماری قلبی و مغزی، دیابت نوع 2، سرطان‌های خاص، مشکلات گوارشی، مشکلات زنانه و جنسیتی، وقفه تنفسی در هنگام خواب و آتروز.
چاقی میتواند مشکلاتی از قبیل افسردگی، معلولیت، مشکلات جنسی، شرم و احساس گناه، گوشه‌گیری و کاهش راندمان کاری را نیز به‌دنبال داشته‌باشد.
آیا میتوان از چاقی جلوگیری کرد؟
جواب این سوال به‌طور خلاصه یک بله بسیار بزرگ است. البته که میتوان از چاقی جلوگیری کرد چرا که نه؟ اگر دارای اضافه‌وزن هستید یا حتی از وزن نرمالی برخوردار هستید خیلی راحت می‌توانید جلوی چاقی بیشتر خود را بگیرید. خب چطوری؟ با انجام این کارها:
- ورزش منظم. هفتهای 150 تا 300 دقیقه فعالیت متوسط.
- برنامه غذایی سالم. استفاده از غذاهای کم‌کالری و مغذی مانند سبزیجات و میوه‌ها و غلات.
- کنترل مداوم وزن. حداقل هفتهای یک بار وزنتان را اندازه بگیرید، کنترل وزن از این جهت مهم است که به شما نشان میدهد چقدر تلاش‌هایتان موثر بوده و باعث انگیزه شما میشود و همچنین شما را از روند چاقی مطلع میکند و پیش از آنکه بیش‌از‌حد چاق شوید می‌توانید جلوی آن را بگیرید.
- به خاطر داشته باشید که حتما برای درمان چاقی باید به پزشکات متخصص مراجعه کرد و تحت مداوا قرار گرفت . پیشنهاد ما برای شما درمان چاقی در اصفهان می باشد . علت این انتخاب نیز به دلیل پزشکان حاذق و ماهر این شهر می باشد .